Dok pažnja svjetske javnosti ostaje usmjerena na iransko-izraelski sukob, bezbjednosna situacija u Siriji ubrzano se pogoršava, a za sada izolovani teroristički napadi prijete da prerastu u renesansu Islamske države.
ADVERTISEMENT
Naznake ozbiljnih bezbjednosnih problema mogli smo vidjeti juče sa dva teroristička napada na sirijske hrišćane — nešto veću pažnju javnosti privukla je tragedija u Crkvi Svetog Ilije u Damasku, gdje je bombaš-samoubica detonacijom eksplozivne naprave ubio najmanje 10 vjernika, ranivši još oko 25.
Istog dana, grupa militanata, prema navodima lokalnih izvora, pripadnika jedne od paravojnih formacija bliskih nekadašnjem Tahrir el Sham, upala je u crkvu u naseljenom punktu Kafr Buhum, gdje je maltretirala vjernike i oštetila crkvenu imovinu, ostavljajući na freskama natpise „vi ste sljedeći“, možda aludirajući na ranije počinjen genocid alavitskog stanovništva na zapadu zemlje.
Izazov za vladu Ahmeda al-Share
Ovim terorističkim napadima prethodili su pozivi na mobilizaciju nekoliko radikalnih islamističkih grupa, uključujući tu i Islamsku državu, koja na prostoru Sirije ostvaruje novi uspon — osnovni razlog, kako se navodi u njihovim saopštenjima, jeste „izdaja islama“ od strane novih sirijskih vlasti koje su umjesto obećanog kalifata stvorile disfunkcionalnu državu pod praktičnom kontrolom SAD i Izraela.
No, nekada poražene, a sada ponovo aktivne grupe nisu jedina briga za Damask — nekadašnji Tahrir al Šam suočava se i sa fragmentacijom u sopstvenim redovima, dok sve više radikalnih struja bira da se odvoji od glavnog toka i djeluje nezavisno.
Ovdje se posebno ističe Saraja Ansar al Suna, koja je nakon osnivanja u februaru među prvima optužila nove sirijske vlasti za izdaju prvobitnih ciljeva pokreta. Ona, kao i njoj slične grupe, sada se pozicioniraju kao protivnici novih vlasti, ali i kao ideološki saveznici Islamske države.
Perspektive
Sve ovo ukazuje na ubrzanu degradaciju bezbjednosne situacije u Siriji, sa jasnim tendencijama uspona radikalnog islamizma — terorističke grupe djeluju sve smjelije i otvorenije, a nove vlasti praktično su lišene manevarskog prostora.
Za vladu Ahmeda al Šare, jedine mogućnosti su potpuna pasivnost koju vidimo u ovom trenutku, a koja vodi samo ka daljoj radikalizaciji, ili obračun sa ekstremizmom koji dolazi s rizikom od daljeg gubitka saveznika i, možda još opasnije, stapanja za sada izolovanih terorističkih grupa u jedinstven islamistički front.